Eet- en drinkproblemen bij dementie
Bij mensen met dementie kunnen in alle stadia van de dementie problemen ontstaan rondom het eten en drinken:
- Het kan zijn dat de persoon met dementie niet meer begrijpt hoe te eten en/of te drinken
- Het eten en drinken wordt niet herkent
- Aanwijzingen van de omgeving worden niet begrepen
- Persoon weet niet meer hoe om te gaan met bestek.
- Er kan een kauw- of slikstoornis aanwezig zijn.
Symptomen kunnen zijn vaker hoesten tijdens eten en/of drinken, trager eten, bepaalde soorten eten worden vermeden, daarbij kan er sprake zijn van onvrijwillig gewichtsverlies of een longontsteking.
Hoofd-halsoncologie
Door een tumor in het hoofd-halsgebied kunnen er problemen ontstaan met kauwen en slikken. Dit ten gevolge van een bestralingskuur (radiotherapie), een operatie en/of chemotherapie. De logopedist neemt een slikonderzoek af zodat er kan worden vastgesteld in welke fase van het slikproces de stoornis zich bevindt. Indien nodig kan het logopedische slikonderzoek worden uitgebreid met onderzoek door een KNO-arts en/of radioloog, FEES of slikvideo. Logopedische behandeling en adviezen zullen gericht zijn slikrevalidatie en consistentie aanpassingen.
Palliatieve zorg
In de palliatieve fase is één van de voorkomende complicaties niet of nauwelijks kunnen communiceren en / of niet veilig kunnen slikken. De slikstoornis kan een directe bedreiging vormen voor de kwaliteit van leven of voor het leven zelf. De slikstoornis kan een directe bedreiging vormen voor de kwaliteit van leven of voor het leven zelf. Bijvoorbeeld door het ontstaan van een longontsteking ten gevolge van verslikken (aspiratiepneunomie). De logopedist kan de kwaliteit van leven verbeteren door de bedreiging te verminderen en soms helemaal weg te nemen.
Slikstoornissen
Door verschillende oorzaken kunnen er slikstoornissen ontstaan. Slikstoornissen worden gekenmerkt door verslikken, moeite hebben met kauwen, moeite hebben met het doorslikken van voedsel. Problemen met eten en drinken kunnen lichamelijke en sociale gevolgen hebben.
De logopedist neemt een slikonderzoek af en kan zo vaststellen in welke fase van het slikproces de stoornis zich bevindt. Het logopedisch onderzoek kan worden uitgebreid met een onderzoek door een KNO-arts en/of een radioloog, FEES of slikvideo. Afhankelijk van de oorzaak en de ernst stelt de logopedist in overleg met de patiënt een behandelplan op. Het behandeldoel kan sterk variëren van “het opbouwen van orale voeding tot normale consistenties” tot “verminderen van het risico op verslikken”. Afhankelijk van de fysieke gesteldheid en de leerbaarheid kan er een training worden opgestart en/of compensatie strategieën aangeleerd worden. Daarnaast kunnen er adviezen worden gegeven ten aanzien van de houding, consistentie van het eten en drinken en de wijze van aanbieden. De website Moeilijk slikken is helemaal gewijd aan aangepaste voedingsconsistenties als gevolg van een slikstoornis (dysfagie). 
